Zapewne już wiesz, że Ołomuniec zachwyca turystów swoim urokiem, ale czy wiesz, że ma do zaoferowania coś wyjątkowego na swoich obrzeżach? Nasze ulubione miejsce uroczo zwie się Svatý Kopeček, co można przetłumaczyć jako Święte Wzgórze. Nie oddaje to jednak miękkości czeskiego dźwięku. Cała magia nazwy właśnie zawiera się w słowie „kopeček”, które ma w sobie coś swojskiego i przyjaznego.
Czym jest zatem Svatý Kopeček? Już wyjaśniamy.
Bazylika mniejsza Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Kopeček jest święty, bo znajduje się na nim barokowa bazylika Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. Dzięki tej bazylice także polscy pielgrzymi odwiedzają Olomouc, czyli Ołomuniec.
Mamy cichą nadzieję, że przewodnicy dają im możliwość swobodnego poszwendania się po okolicy bazyliki i zachwytów nad widokiem rozciągającym się ze schodów.
Ołomuniec i skrócona historia bazyliki na wzgórzu
Pierwotnie wzgórze nazywano Svatá Hora (Święta Góra), co brzmiało zdecydowanie dostojniej, a początki uznania tego miejsca za święte wiążą się z Janem Andryskiem (ur. 1595), który w latach 1629-1633 zbudował na górze, w lasach pod Ołomuńcem niewielką kapliczkę poświęconą Marii Pannie. Oczywiście nie była to samowolka budowlana, bo otrzymał zgodę biskupa ołomunieckiego.
Kościół zbudowano w latach 1669-1679, a autorem projektu był Giovanni Pietro Tencalla.
Ciekawostka – jego ojciec był nadwornym architektem Władysława IV Wazy.
Gdy będziesz w przepięknym miasteczku Kroměříž, to na pewno usłyszysz znowu nazwisko Giovanni Pietro Tencalla.
Do bazyliki dobudowano więcej budynków w XVIII wieku.
Jeśli zaś chodzi o wystrój świątyni, to stał za nim włoski mistrz Baldassare Fontana. Tak, ten sam, którego znamy z działalności w Krakowie.
Legenda o początkach świętego miejsca
Legenda o początkach Svatého Kopečka głosi, że wspomniany wcześniej ołomuniecki mieszczanin, handlarz winem, szukał godnego miejsca, by wybudować kapliczkę.
Podczas zimowej wędrówki dotarł do okolicy, która przypominała mu scenerię ze snu, w którym ujrzał Matkę Boską.
Svatý Kopeček – miejsce pielgrzymkowe
Svatý Kopeček stanowił cel pielgrzymek już w XVII wieku. Doczytaliśmy, że już niedługo po konsekracji kościoła (1.10.1679) notowano nawet 50.000 pielgrzymów każdego roku.
Sława miejsca zataczała coraz szersze kręgi i na początku XVIII wieku podobno przybywało do świętego miejsca nawet 120-130 tysięcy pątników rocznie.
Zapewne i Ołomuniec zarabiał na pielgrzymach.
Muzeum przy bazylice
Przy bazylice działa też muzeum. Aktualnych zdjęć z muzeum nie prezentujemy, bo tym razem w nim nie byliśmy. Naszym celem była wizyta na miejscu wcześnie rano, by cieszyć się spokojem tego niezwykłego miejsca. I udało się.
Nowoczesność dotarła i tutaj. Turyści mogą zapoznać się z historią bazyliki na tablicach informacyjnych oraz skorzystać z kodu QR.
Svatý Kopeček – Ołomuniec: jak dojechać
Oczywiście można przyjechać samochodem, ale zdecydowanie wycieczka autobusowa jest fajniejsza. Sprzed dworca kolejowego co 20 minut odjeżdża autobus nr 11 (czas jazdy: 17 minut). W listopadzie 2023 odjeżdżał z przystanku przy samym budynku dworca, trochę na lewo od wyjścia.
Na gigantycznym wyświetlaczu można upewnić się, z którego stanowiska i dokąd odjeżdżają autobusy. Przez Internet można oczywiście sprawdzić połączenia.
Część kursów kończy jazdę koło zoo (kolejny przystanek za bazyliką), a niektóre jadą dalej – dlatego na wyświetlaczu autobusu może być podany kierunek Lošov lub zoo.
Bilet (strefa 71) można kupić w automacie obok przystanku. Warto pamiętać, że część automatów przyjmuje wyłącznie gotówkę, ale na szczęście automat w holu dworca kolejowego umożliwia także płatność kartą.
Ołomuniec i bazylikę dzieli ok. 5-kilometrowy spacer. Niestety szlak wiedzie między szosą a polami i jest w naszym odczuciu średnio atrakcyjny.
Trasa spacerowa na Svatý Kopeček
Polecamy spacer piękną aleją. Do wyboru:
- wdrapanie się do bazyliki od przystanku autobusowego Samotišky, lub
- po zwiedzaniu bazyliki emerycki spacer w dół do przystanku autobusowego Samotišky.
Spacer pod górę ma ten plus, że bryła barokowej świątyni powoli wyłania się zza pagórka, by zachwycić ostatecznie swoim ogromem.
Podsumowanie
Niektórzy Polacy znają Svatý Kopeček jako miejsce pielgrzymkowe, lecz dla nas to po prostu miejsce z dobrą energią. Lubimy tutaj wracać, a spacer aleją ma szczególny urok jesienią, zwłaszcza gdy dotrze się tam wcześnie rano. Wtedy jest pusto i nostalgicznie. Przepiękny widok na Ołomuniec ze schodów przed bazyliką zachwyca o każdej porze roku.
Trzeba jeszcze nadmienić, że Svatý Kopeček widać dobrze również z pociągu. Gdy będziesz jechać z Ołomuńca w stronę Pragi, to patrz przez okno po prawej stronie.
Bazylikę widać też z autostrady.
Gdy czasem zdarza nam się zwiedzać Morawy samochodem, to na widok Kopečka mamy wrażenie, że do domu już bardzo blisko.
