Platamon – bizantyjski zamek nad Morzem Egejskim

Zamek Platamon łamie stereotypowe wyobrażenie o Grecji. Okazuje się, że nie zawsze w Grecji podziwia się kolumny, amfiteatry i antyczne rzeźby. Grecja to także średniowieczne zabytki, które zasługują na uwagę miłośników zamków i twierdz. Jeśli lubisz zamczyska, to Platamon powinien przypaść Ci do gustu, bo zamczysko potężne. Do tego z pięknym widokiem na Morze Egejskie. Jasny kamień murów, błękit nieba i lazur morza – czyż nie brzmi to, jak przepis na udaną wycieczkę? I Olimp tuż, tuż – widać góry z murów twierdzy. Nie słyszał_ś wcześniej o tym zamku? Już opowiadamy, co to za malownicze miejsce.

Grecja, kamienne mury i brama zamku Platamon na te nieba. 20240922_130334-ink

Historia

Jak to w Grecji – historia miejsca, na którym wyrósł zamek Platanom (zwany także Platamonas, Πλαταμώνας), sięga bardzo daleko. Nikogo nie zaskoczy fakt, że miejsce zasiedlone było już w epoce brązu. Natomiast nazwa Platanom pojawia się w użyciu dopiero w pod koniec XII wieku.

Grecja, kamienne mury i brama zamku Platamon na te nieba. 20240922_130618-ink

Dlaczego akurat tutaj postanowiono wznieść zamek? Oczywiście powodem było strategiczne położenie, które pozwalało kontrolować dostęp do pobliskiego wąwozu Tempe (Τέμπη, odległość ok. 22 kilometrów), który stanowił naturalną granicę między Macedonią a Tesalią.

Grecja, zamek Platamon - brama, widok od strony wewnętrznej.. 20240922_131206-ink

Zamek Platamon wyrósł na pozostałościach starożytnego miasta Herakleion (Ἡράκλειον). Warto wspomnieć, że Herakleion należał do Związku Ateńskiego. Szukasz w głowie, kiedy to było? Dawno temu, kilka wieków przed naszą erą.

Grecja, fragment murów zamku Platamon i widok na Morze Egejskie. 20240922_131839-ink

Zamek Platamon zbudowano w latach 1204-1222. Budowę rozpoczęli krzyżowcy z Lombardii, którzy jednak działali na tym terenie tylko do 1218 roku. Pomysł na budowę twierdzy zrodził się w ramach planu podboju Konstantynopola. Dzięki temu Platamon wszedł w skład Królestwa Salonik, założonego właśnie przez krzyżowców.

Grecja, blanki murów zamku Platamon i widok na Morze Egejskie. 20240922_141457-ink

Po krzyżowcach zamek przejął Teodor Komnenos Douksas (Θεόδωρος Κομνηνὸς Δούκας), władca Salonik i Epiru. W 1259 roku po bitwie pod Pelagonią zamek trafił w ręce Michała VIII Paleologa, który wzmocnił pozycję Cesarstwa Bizantyjskiego.

Grecja, zamek Platamon - wąskie przejście w murze na wewnętrzny dziedziniec. 20240922_141656-ink

Ok. 1385 roku zamek przejęli Turcy, a w latach 1425-1427 znalazł się na krótko w rękach Wenecjan. Później znowu zamek przeszedł w ręce Turków. I tak trwał pod tureckim panowaniem aż do początku XX wieku.

Jako że miejsce strategiczne, więc i historia zamku Platamon burzliwa. Dlatego też mocno uprościliśmy historię, by tylko zarysować przebieg najważniejszych zmian.

Grecja, zamek Platamon - widok przez mury na sześciokątną wieżę. 20240922_131523-ink

Zwiedzanie

Po wdrapaniu się na niewielkie, lecz strome wzniesienie przechodzimy przez bramę w grubym murze. Mur otaczający zamek jest wielokątny, a miejscami ściany osiągają nawet 9,5 metra wysokości. Bez problemu da się obejść zamek dookoła, po zewnętrznej stronie murów – dobrze wtedy widać ich solidne wykonanie. Wyrastające z muru wieże oddalone były od siebie nieregularnie, ale z pewnością było to przemyślane.

Gdy zwiedzamy takie potężne budowle, zawsze pojawia się pytanie – ilu ludzi było zaangażowanych do budowy?

Grecja, zamek Platamon, widok na mury. 20240922_130702-ink

W naszym odczuciu dużą atrakcję stanowi ośmiokątna wieża, która ma aż 16 metrów wysokości. I co zaskakuje, na dziedzińcu byliśmy długo sami. Tylko jedna para turystów dołączyła do nas po jakimś czasie. Szkoda, że część zwiedzających odpuszcza ten zakątek.

Wejście do wieży zaprojektowano na wysokości 3,45 m powyżej gruntu. Dostać się można było do niej po drewnianych schodach. Teraz schodki są nowoczesne, metalowe. Niestety obecnie do wieży wejść nie można. Czy to się zmieni? Tego nie wiemy. Podobno to kwestia bezpieczeństwa.

Grecja, sześciokątna wieża na zamku Platamon. 20240922_142058-ink

Grecja, sześciokątna wieża na zamku Platamon. 20240922_142922-ink

Na terenie zamku znajdziesz także pozostałości m.in. dawnych świątyń – można w nich obejrzeć m.in. fragmenty fresków z XIV wieku. Wyraźnie widać zarysowane absydy, grubość murów itd. Wszystko dobrze opisane.

Grecja, zamek Pltamon - odkopane starej cerkwi, widoczne średniowieczne freski. 20240922_132420-ink

Grecja, zamek Platamon - zarys murów czworobocznego budynku. 20240922_132818-ink

Z 5 istniejących w obrębie murów zamku świątyń zachowała się do naszych czasów jedynie malutka cerkiew Paraskewy. Warto wspomnieć, że cerkiew w czasach panowania tureckiego zamieniono na meczet. Nie udało nam się dotrzeć do informacji na temat obecnego wyposażenia cerkwi.

Grecja, zamek Platamonas. Wnętrze cerkwi Paraskewy. 20240922_143444-ink

Czym byłby zamek bez cysterny na wodę? Zabezpieczenie obsady twierdzy w dostęp do wody było równie ważne, jak uzbrojenie zamku.

Grecja, zamek Platamon. Widok na zamkową cysternę. 20240922_141747-ink

Grecja, zamek Platamon. Lufa armatnia skierowana na Morze Egejskie. 20240922_133217-ink

Informacje praktyczne

Bez problemu można zaparkować poniżej zamku. Wstęp płatny – aktualne ceny i godziny otwarcia najlepiej sprawdzić w sieci

Grecja, mury i brama zamku Platamon. 20240922_145718-ink

Na terenie zamku rozmieszczono liczne tablice informacyjne, także po angielsku. Dostępna toaleta dla gości.

A jeśli chodzi o inne atrakcje – można spotkać żółwie spacerujące po terenie. Skutecznie wtapiają się w podłoże, więc lepiej patrzeć pod nogi, bo potrafią wyskoczyć przed stopą i czmychnąć szybko. Tak, one naprawdę szybko przebierają krótkimi nóżkami.

Grecja, żółw z czarno-żółtą skorupą idzie pośród suchych liści na terenie zamku Platamon. 20240922_141740-ink

Na punkcie widokowym słońce mocno grzeje, więc nie zapomnij nakrycia głowy i wody.

Grecja, promień słońca przebija się przez blanki murów zamku Platamon. Ponad murem widać górny fragment wieży. 20240922_141704-ink

Koło zamku rosną drzewa granatów, a wygrzane w słońcu owoce kuszą, jak kiedyś owoc kusił Ewę.

Grecja, żółto-czerwony owoc granatu. 20240922_131616-ink

Podsumowanie

Zamek Platamon to Grecja w pigułce – burzliwa historia, Morze Egejskie z przodu, a Olimp prawie za plecami. Platamon prezentuje się znakomicie po pracach renowacyjnych i rekonstrukcyjnych. Uchodzi za na najpiękniejszy zamek w Grecji.

20240922_134219-ink

 

Scroll to Top